Ik heb een wonderbaarlijk tafereel meegemaakt in de lokale supermarkt afgelopen vrijdagavond. Mensen vochten letterlijk met elkaar om een zak aardappelen. De politie moest eraan te pas komen. Zie hier “de overspannen toestand” van ons angstsysteem. Het coronavirus maakt ons angstig omdat het (nog) ongrijpbaar is. We raken de controle kwijt en dat willen we niet. Uit alle macht proberen we met het rationele deel van ons brein de controle terug te krijgen. We doen dit door zowel zinvolle als volstrekt zinloze maatregelen te treffen. Doe daar dan wat “mediasaus”, een beetje groepsdruk en elkaar tegensprekende politieke leiders en experts overheen, en er is sprake van een echte crisis. Ouderlijk (gezaghebbend) leiderschap is dringend nodig!

Bij gevaar zoeken we een leider met ouderlijk gezag

Onze primaire basisbehoefte veiligheid staat zwaar onder druk door het onbekende coronavirus. Als alle maatregelen (nog) niet helpen, wat dan? Ouderlijk leiderschap (gezaghebbend) is in deze crisis een must. Wat is dat dan?

Een gezaghebbend leider neemt ons - net als je thuis ook met jonge kinderen doet - op een duidelijke en liefdevolle manier bij de hand. Deze politieke leider heeft natuurlijk ook niet de oplossing op dag één. Tegelijk weet hij dat en communiceert hij over de feiten en de te zetten stappen. Ook zorgt deze leider ervoor dat zijn team van specialisten, kabinetsleden en ja zélfs de leden van de oppositie direct vanaf het begin van de crisis allemaal met één mond spreken. Gedurende de crisis neemt hij ons mee in de te zetten stappen. En achteraf legt deze leider verantwoording af aan het parlement. Thuis is het niet anders. Als opa of oma op sterven ligt en u heeft jonge kinderen dan stemmen u en uw partner af wat, hoe en op welke momenten u communiceert naar de kinderen. De kinderen niet bij de hand nemen, leidt bij hen tot angst en onrust.

De (democratische) tegenreactie kan zijn dat u vindt dat iedereen best in staat is om zijn verstand te gebruiken en dat we geen kinderen zijn. Sorry, maar dan overschat u de mensheid. We zijn niet zo rationeel en slim als we denken. We modderen ons vaak gewoon door het leven heen. En gelukkig doen we dat (meestal) iedere keer weer een beetje slimmer en beter. Maar het gaat nooit echt soepel. En in een crisis lukt dat zeker niet. De meeste mensen hebben dan behoefte aan richting, troost en saamhorigheid.

Gelukkig zien we sinds dit weekend dat ons kabinet ouderlijk gezag begint te tonen. Compliment daarvoor. Terugkijkend misschien wat te laat. Tot voor kort schreeuwde (een deel van) de oppositie in de media moord en brand, discussieerden wetenschappers en bestuurders over hoe we het zouden kunnen aanpakken. De paniek onder de mensen nam daardoor alleen maar toe. Tja, ik ben bang dat ons angstsysteem voorlopig nog even overuren zal draaien en wij blijven vechten om de aardappels. Hopelijk kan onze premier steeds meer onze gezaghebbende leider zijn!

Deel uw mening en inzichten

Graag hoor ik uw mening. Laat het mij weten. Wellicht kunnen we onze controle terugvinden. Delen van deze blog mag natuurlijk ook.